ពុល

	ពុល
-ពុលលុយពុលឡាន	ពុលខុសលំអាន	ពុលឱបអំណាច
ពុលនឹងបុណ្យសក្តិ	ពុលឡើងឧបរាជ	ពុលនឹងគេខ្លាច
	ពុលនឹងគេខឹង ។
-ពុលនឹងមាសប្រាក់	ពុលនឹងទ្រមាក់	ពុលនឹងកំហឹង
ពុលនឹងអំនួត	ពុលនឹងដំណឹង	ពុលជីតម្លឹង
	ពុលប្រឹងក្រសោប។
-ពុលភ្លើភ្លេចខ្លួន	ពុលដើរខុសក្បួន	ពុលខំប្រឹងឱប
ពុលព្រោះចង់ធំ	ពុលព្រោះចង់គ្រប	ពុលព្រោះចង់បោប
	ពុលនឹងលោភៈ ។
-ពុលនឹងអំណាច	ពុលនឹងកោងកាច	ពុលនឹងមោហៈ
ពុលនឹងតណ្ហា	ពុលនឹងទោសៈ	ពុលនឹងមានៈ
	ពុលនឹងមុសា ។
-ពុលមានតែអញ	ពុលនឹងកំណាញ់	ពុលនឹងមហិច្ឆតា
ពុលនឹងចេចចូច	ពុលនឹងឫស្យា	ពុលខុសតម្រា
	ពុលនឹងកំរោល ។
-ពុលនឹងលេងល្បិច	ពុលនឹងកលកិច្ច	ពុលនឹងស្រមោល
ពុលនឹងឡើងឫក	ពុលប្រឹងបំបោល	ពុលប្រឹងឡើងប៉ោល
	ពុលនឹងគេញាក់ ។
-ល្មមឈប់ពុលហើយ	ឱលោកធំអើយ	ឆាប់ស្វាងឆាប់ភ្ញាក់
បើនៅពុលទៀត	នោះពួកអារក្ស	នាំយកច្រវាក់
	ទាក់លោកទៅទុក ។
		(ត្រដេវិច)

ច្បាប់

ច្បាប់
-ច្បាប់ជាជញ្ជីងថ្លឹងយុត្តិធម៌	ជាពណ៌បរិសុទ្ធនៃជនប្រុសស្រី
ច្បាប់ជាខ្លឹមសារចារចែងសេចក្តី	ដើម្បីប្រយោជន៍ដល់មនុស្សគ្រប់គ្នា ។
-ច្បាប់មិនសម្រាប់ឱ្យជនខិលខូច	បង្វិលអត្ថន័យគៃកេងទ្រព្យា
ច្បាប់ជាចំណងចងជាមាគ៌ា	កុំឱ្យយាយីលើអ្នកដទៃ ។
-ច្បាប់ជាកញ្ចក់ឆ្លុះរាល់ទោសា	គ្មានបុគ្គលណាអាចកែបំភ្លៃ
បំផ្លើសបំពានបំភ័ន្តបំភ័យ	ក្នុងន័យបន្លំដើម្បីប្រាក់លាភ ។
-ច្បាប់ជាក្រមក្រឹត្យរឹតចងជនល្មើស	ឥតរើសឋានៈតូចធំខ្ពស់ទាប
ចាប់រែងចែងចាស់រឹងជាងដង្កៀប	មួលគ្រីបរឹបកៀបជនប្រព្រឹត្តផ្ទុយ ។
-ច្បាប់មិនសំរាមឬជាធូលី	មិនអាចជាន់ឈ្លីឈ្លេចដូរនឹងលុយ
ច្បាប់មិនសម្រាប់ក្តិចធ្វើជានុយ	បិតសន្ទូចយកលុយដាក់ក្នុងហោប៉ៅ ។
-ច្បាប់មិនសម្រាប់ឱ្យបុគ្គលណា	យកលេសមាត្រាការពារពូជផៅ
ស៊ុំគ្រលុំបក្ខពួកញាតិមិត្តកូនចៅ	បិទបាំងពណ៌ខ្មៅឱ្យទៅជាស ។
-ច្បាប់សម្រាប់ការពារជនស្លូតត្រង់	ថ្លៃថ្នូរផូរផង់ធ្វើអំពើល្អ
ច្បាប់មិនប្រកាន់អ្នកមានឬក្រ	ច្បាប់ជាឧបករណ៍សម្រាប់កាត់ទោស ។
	(ពៅ សុខ)

សក់

សក់
-សក់ដុះលំអអង្គកេសា	មនុស្សក្នុងលោកាស្នេហ៍សក់ស្និទ្ធ
ដុសក្អែលលាងលាបផ្លុំវែកសិត	អ៊ុតកាត់កើយកិតថើបបមបី ។
-សក់រួញសក់ស្លូតសុទ្ធត្រកាល	សក់ស្ថិតលើក្បាលប្រក្រតី
បើជួនជ្រុះធ្លាក់ជាក់អប្រិយ	ក្មេងចាសប្រុសស្រីខ្ពើមឆ្អើមឆ្អា ។
-ទោះដាច់ធ្លាក់ទើរលើភាជន៍មាស	គេឆ្កឹះគេវាសសូន្យចិន្តា
ម្ហូតម្ហាឈ្ងុយឆ្ងាញ់កម្រិតណា	សក់ចូលអសារក្អួតខ្ជាត់បាត់ ។
-ឱសក់គុណគាប់អភ័ព្វម៉្លេះ	ពេលធ្លាក់របេះប៉ើងរសាត់
សូម្បីម្ចាស់អ្នកស្អប់ពេកក្តាត់	ជិនណាយបោសផាត់លែងឱ្យបៀត ។
-គេខ្ញុំគ្រប់រូបគន់គិតចុះ	សក់ល្អថ្នមឆ្លុះសិតស្អាងសៀត
ចុងដាច់សល់ឫសដុះថ្មីទៀត	ម្តេចញតិស្អប់សក់ដែលជ្រុះទៅ?
	(ឡេវកក្កដា)

ព្រហ្ម​លិខិត

ព្រហ្ម​លិខិត

- ​ព្រហ្ម​លិខិត​ពិត​ចិត្ត​សែន​ព្រៃផ្សៃ                                                          ​សូម្បី​ម្រាមដៃ​ត្រឹម​មិន​ស្មើគ្នា​​ 

ស្រូវ​ព្រោះ​ក្នុង​ថ្នាល​កា្រល​លើ​ព​សុធា                                                    ​ដុះ​ចេញគ្រប់​គ្រា​មាន​ទាប​មាន​ខ្ពស់ ។

​- ​សព្វថ្អៃ​ឃើញពិតមនុស្ស​លោកិយ                                                      ​ក្មេង​ចាស់​ប្រុស​ស្រី​មាន​រូប​មានឈ្មោះ​

គង់​មិន​ដូចគ្នា​ភ្នែក​មាត់​ច្រមុះ                                                 ​ស្គម​ថ្លោស​មាន​ក្រ​ខុសគ្នា​ជានិច្ច ។

​- ​គិត​ទៅ​សត្វ​មនុស្ស​ខុស​ទាំង​រូបរាង​                                        ចិត្ត​ទៀត​ក៏​ល្អៀង​ផ្អៀង​រេ​កើត​លិច

​​ខ្លះចូល​ចិត្ត​ត្បូង​ខ្លះ​ចូលចិត្ត​ពេជ្រ                                            ​ពាក់​ពោរ​រំលេច​សម្ញែង​ខ្លាច​ចាញ់ ។

​- ​អ៊ីចឹង​!​មនុស្ស​ខ្លះ​គិតតែ​ចង់​ចូល​                                            បោស​កើប​ប្រមូល​តាំងពី​កាក​ខ្លាញ់

​​ប្រមូល​ពី​ឯង​យក​មក​ឱ្យ​អញ                                                 បន្លំ​ចប្រមាញ់ពឺត​យក​ម៉ា​ឈ្នះ ។

​- ​ប៉ុន្តែ​កូន​ខ្មែរ​ខ្លះ​មិនចេះ​ទ្រ​                                                   មិន​ចូល​ចិត្ត​ញ័រ​លុតក្រាប​សំពះ

​​ធ្វើ​ពស់​ក្បាល​ពីរ​ចាក់ខ្សែ​ស៊ី​រះ​                                                ឫកពារ​ស​មណាស់​អ្នកផង​ស្រ​ឡា​ញ់ ។ 

(តូច រំលឹក​)

អនិច្ចាស្វាព្រៃ

អនិច្ចាស្វាព្រៃ
- ស្វាព្រៃផ្លេកផ្លោះហោះបំប្លោងប្រាណ	សង្ឃឹមសុខសាន្តលើឋានព្រឹក្សព្រៃ
មិនគួរណាមានព្រានចិត្តអប្រិយ	ចងចាប់ប្រល័យឲ្យក្ស័យសូន្យសុង ។
- ខំគេចពីមងទៅរងអន្ទាក់	គេចព្រានចិត្តយក្សទៅធ្លាក់អន្លង់
គេចពីអង្គប់ទៅជាប់ងទ្រុង	គេចពីព្រនង់ទៅជង់ចម្រូង ។
- យប់មិញឱបកូនអង្រួនឲ្យដេក	ស្រាប់តែថ្ងៃស្អែកកូនបែកចាកទ្រូង
បែកពីអូរពាមរនាមព្រៃស្រោង	បែកពីស្វាហ្វូងផ្សងតាមវាសនា ។
- ដៃចងក្រពាត់លាត់ស្បែកទាំងរស់	ឈាមហូរនៅស្រស់ស្ទើរខ្សោះកាយា
ញ័រញាក់ទទ្រើតប្រាណឈឺពើតផ្សា	គួរឲ្យអនិច្ចាសង្ខារស្វាព្រៃ ។
	(កាំពី)

ម្លប់

ម្លប់
-​ម្លប់ឈើ​ជ្រកកោន​សុខក្សេមក្សាន្ត​	​គង់​ក្តៅ​សាមាន្យ​រំខាន​ខ្លួន​
​ម្លប់ផ្ទះ​បិទបាំង​ស័ក្តិ​សមសួន​	​ខ្វះ​ខ្យល់​ក្តៅ​ផ្ទួន​ស្អុះស្អាប់​ក្រៃ ។​
​​-​ម្លប់​ម៉ែឪ​ត្រូវ​ត្រង់​ម្ល៉េះ​ម្ល៉ឹង	​គង់​គ្រា​ខ្លះ​ហ្នឹង​ក្តៅ​ថ្លើម​ថ្លៃ​
​​ម្លប់​ព្រះសង្ឃ​កាន់សីល​យប់​ថ្ងៃ	​នៅ​គ្រោះ​ចង្រៃ​ជួប​ទុក្ខា ។​
-​ម្លប់ព្រះធម៌​ល្អ​ស​ផូរផង់​	គិ​លេសកាត់​បង់បង់​ភ្លើង​លោកា​
​នៅ​ចាញ់​រាគៈ​មោហ៍​ទោ​សា​	ផ្ចាញ់​ធម៌​ថ្លៃថ្លា​ភ្លេច​ល្ងិតល្ងង់ ។​
​​-​ម្លប់​ព្រះពុទ្ធ​ថ្លៃ​វិសេស​សុទ្ធ	​ព្រះ​និព្វាន​ច្យុតិ​ស្ថិត​គង់វង្ស​
​​មនុស្ស​សត្វ​លោក​ជ្រក​ម្លប់​ទ្រង់	ម្លប់​ព្រះ​ចម​ពង្ស​ឈ្នះ​ម្លប់​អ្វី ។​
-​គឺ​ម្លប់​ស្កឹមស្កៃ​អាស្រ័យ​ចិត្ត​	ក្តៅ​ត្រជាក់​ត្បិត​ចិត្ត​ខន្តី​
​មេត្តាករុណា​ភក្តី​	ម្លប់​ព្រះ​ជិនស្រី​ឈ្នះ​ព្រះ​ចិត្ត​...​។​
	(ឡេវ កក្កដា)

អប្សរា

អប្សរា

-​អប្សរា​ភ័ក្ត្រ​ស្រស់​ស្រាយ​                           អ្នកផង​ទាំងឡាយ​ប៉ង​មេត្រី​​       

ចក្ខុ​ភ្លឺ​ឆ្លុះ​ជក់ចិត្ត​ល្បី                                   ស្ងើច​ពន់​សព្វ​អ្វី​លោក​ស្អិតស្អាង ។

​​​-​មហា​ស្នាដៃ​ស្កឹមស្កៃ​ក្រៃ​                             សម្ផស្ស​ថ្លាថ្លៃ​សម​តឹកតាង​​ ​

ពិត​ជា​សម្បត្តិ​ដូនតា​សាង                            ទុក​ជា​តំណាង​វប្បធម៌ ។

​-​សម័យ​ថ្កើងថ្កាន​ឋាន​រុងរឿង                       ​រុងរោចន៍​សព្វ​គ្រឿង​ក្បាច់ក្បូរ​ជរ​​          

កេរ្តិ៍ឈ្មោះ​អស្ចារ្យ​ថ្លៃ​ខ្ទារ​ខ្ទរ​                          សកល​គាំទ្រ​ខ្មែរ​ឧត្តម ។​​

 ​-​រាង​រៀវ​ពិត​ពេញ​តាម​ច្បាប់​ក្បួន​                   មាត់​ថ្ពាល់​ក​ខ្លួន​ត្រគាក​សម​​

​សុភាពរាបសា​ដៃ​ប្រណម្យ                          ឫកពា​រម្យទម​សម​អ្វី​ម្ល៉េះ​...? 

(ឡេវ​កក្កដា​)

ទំនួញ​និស្សិត​ក្រីក្រ

ទំនួញ​និស្សិត​ក្រីក្រ
​​កណ្តាលអធ្រាត្រ​ឃ្លាត​និទ្រា​	យប់យន់​សោភា​គួរ​បេតី​
​​ធម្មជាតិ​ត្រកាល​ថ្នាល​រាត្រី​	ញ៉ាំង​ក្តី​ទុក្ខព្រួយ​ស្បើយ​មួយគ្រា ។​
​​សម្លឹង​មើល​មេឃ​ខ្ពស់​អនេក​	ច័ន្ទ​រះ​ល្អ​ឯក​លើ​មេ​ឃា​
​ផ្កាយ​រះ​ហែហម​អម​ចន្ទ្រា​ ​	ច្រើន​ឥត​គណនា​នភាល័យ ។​
​សម្លេង​បក្សី​រាត្រី​ចរ​	ខ្ញៀវខ្ញា​ត្រេកអរ​សប្បាយ​ក្រៃ​
​គ្មាន​ទុក្ខ​គ្មាន​ភ័យ​ពី​រឿង​អ្វី​	ប្លែក​តែ​កវី​ស្តី​ក្រៀមក្រំ ។​
​អាកាស​ស្អុះស្អាប់​ក្រឡាប់​ផ្ងារ​ ​	កម្ម​ព្រេងវាសនា​ជីវិត​ខ្ញុំ​
​អាប់អួរ​មួហ្មង​រង​ទុក្ខ​ធំ​ ​	ទុក្ខ​រួបរឹត​រុំ​ឥត​ស្រាកស្រាន្ត ។​
​ដំណើរ​ជីវិត​ពិត​យ៉ាប់​ក្រៃ​ ​	រស់​នៅ​សព្វថ្ងៃ​ថ្លៃ​កល្យាណ​
គ្មាន​ទី​ជម្រក​ជ្រកកោន​បាន​ ​	ដើរហើរ​ផ្ញើប្រាណ​គ្រប់កន្លែង ។​
ដើម្បី​វិជ្ជា​នា​លោកីយ៍​ ​	ស្គម​ខ្លួន​រីងរៃ​សល់​ឆ្អឹង​ឆ្អែង​
​ខ្វះ​គ្រប់​ខ្វះ​សព្វ​រែង​ចម្បែង​	កណ្តោចកណ្តែង​រែង​ខ្លោចផ្សា ។​
​សំលៀកបំពាក់​ជាក់​ខ្វះខាត​ ​	មិន​មាន​ថ្មី​ស្អាត​គួរ​ស្នេហា​
​ស្លៀកពាក់​ទៅ​រៀន ក្នុង​ចិន្តា​-​	​សែន​ខ្មាស​គេ​រ៉ា​ខ្លួនឯង​ក្រ ។​
​បាយ​ទឹក​រាល់ថ្ងៃ​ថ្លៃ​លោក​អើយ​	មិន​ដែល​ឆ្អែត​ឡើយ​រស់​ត្រដរ​
​ព្រឹក​ឡើង​ក្រពះ​ទា​របបរ​	មើល​ទៅ​អង្ករ​គ្មាន​មួយ​គ្រប់ ។​
​នេះ​ហើយ​ជីវិត​អ្នកសិក្សា​	ចំណីរ​អាហារ​ឆ្ងាញ់​គួរ​គាប់​
​ភាព​ស្រួល​សប្បាយ​កាយ​មានភ័ព្វ​ ​	ពុំ​ដែល​ឡើយ​ធ្លាប់​ស្គាល់​ម្តងណា ។​
​ប្រាក់កាស​តិចតួច​ចាយ​ត្បិត​ត្បៀត​	អាទិត្យ​ខំ​ឆ្លៀត​ធ្វើ​កិច្ចការ​
​បាន​ប្រាក់​កម្រៃ​ជាវ​ឯកសារ​	សៀវភៅ​ប៉ា​កាចារ​រៀនសូត្រ ។​
​ថ្ងៃ​ខ្លះ​ដាច់យ៉ៃ​គ្មាន​មួយ​កាក់​ ​	មិនដឹង​រក​ប្រាក់​ឯ​ណា​បាន​
​យឺតយ៉ាវ​ដំណើរ​ដើរ​ទៅ​រៀន​	ព្រោះ​តែ​ខ្លួន​គ្មាន​យានជំនិះ ។​
​ពេល​ខ្លះ​បាន​មិត្ត​ជិតស្និទ្ធ​គ្នា​	ជួយ​យក​អសារ​ហៅ​ឱ្យ​ជិះ​
​ជូន​ដល់​សាលា​ថ្នាល​ចំណេះ​ ​	អរគុណ​មិត្ត​ចេះ​ជួយ​គ្នីគ្នា​។​
​ទំនួញ​និស្សិត​ជីវិត​អ្នកក្រ​ ​	រស់​ទាំង​ត្រដរ​សែន​វេទនា​
​ខ្វះ​គ្រប់បែបយ៉ាង​ខំ​ពុះពា​	ទឹកភ្នែក​ជោរ​ធារ​ស្ទើរ​ប្រចាំ ។​
​សកលវិទ្យល័យ​ថ្នាក់ឧត្តម​	អង្គ​អញ​នឹង​ខំ​លុះ​ចប់​ឆ្នាំ​
​មិន​រាថយ​ឡើយ​ស៊ូ​រងកម្ម​ ​	ដើម្បី​ដំណាំ​បាន​ផ្លែផ្កា ។
	(អ ស៊ាងឡៃ)

ឪ​ខ្ញុំ​គាត់​ថា​

ឪ​ខ្ញុំ​គាត់​ថា​
​កូន​មាសឪពុក​ទាំង​តូចធំ​	​កូន​អើយ​មក​ជុំ​ស្តាប់​ឪ​ថា​
​ពីមុន​ព្រំដែន​ខណ្ឌសីមា​	​ខេមរា​ធំ​ណាស់​មិនតូច​ល្អិត ។​
​តែ​ដោយ​ល្បិចកល​ចោរ​ឈ្លានពាន	​​រុករាន​ឆក់​ប្លន់​ឱ្យ​រួម​ស្វិត​
​ស្ទើរ​ប៉ុន​បាតដៃ​សព្វថ្ងៃ​ពិត​	​នេះ​ព្រោះ​គំនិត​បែកសាមគ្គី ។​
​កូន​អើយ​បើសិន​អត់​ពី​ឪ​	​ប្រយ័ត្ន​សត្រូវ​ទាំង​មួយ​ពីរ​
​ដែល​ពួន​ចាំ​ឃ្លាំ​ខាំ​ធរណី​	​ហែក​ចែកគ្នា​ស៊ី​ធ្វើផោះ​គេ ។​
​សូម​កូន​កុំ​ធ្វេស​អ្នកជិតខាង​	​ក្អក​ក្អេង​ច្រៀង​ក្អាង​ត្មះ​ដៀល​ជេរ​
​ប្រមាថ​ជាតិ​យើង​មិន​ល្មម​ទេ​	​ព្រោះ​គេ​ឃើញ​យើង​ឈ្លើង​ជា​គ្នា ។​
​កូន​អើយ​តំណតទៅ​មុខ​	​មិន​ត្រូវ​ទុកចិត្ត​មិត្ត​ចិត្ត​មារ​
​វា​ប៉ែង​លេងល្បិច​ក្តិច​ជន្មា​	​យី​យាជាតិ​យើង​មិន​ឱ្យ​សុខ ។​
​គេ​ចង់​ជាន់​យើង​ធ្វើ​ចំណុះ​	​ខ្លុះ​ដឹកច្រមុះ​ចង​ស្រណុក​
​ឱ្យ​ខ្មែរ​រលាយ​រលត់​ស្រុក​	​នេះ​ហើយ​ទំនុក​បណ្តាំ​ឪ ។​
​គេ​មិន​សប្បាយ​ពេល​យើង​ល្អ​	​គេ​អរ​ពេល​យើង​មាន​សត្រូវ​
​គេ​ប្រឹង​ធ្វើខ្លួន​ជា​ដង្កូវ​	​ទោះ​ឈ្មោះ​អាស្រូវ​ក៏​មិន​ខ្មាស ។​
​គេ​ធ្វើ​យ៉ាងណា​ឱ្យ​យើង​បែក​	​បាក់​ជា​បំណែក​ឡែក​បំណះ​
​រួច​គេ​ធ្វើជា​អ្នក​ដេរ​ប៉ះ​	​ស្បែក​មុខ​គេ​ក្រាស់​ត្មះ​មិន​ឈឺ ។​
​កូន​អើយ​ចូរ​ចាំ​កុំបី​ភ្លេច​	​ខាងកើត​ខាងលិច​កូន​ធ្លាប់​ឮ​
​សុទ្ធសឹង​ដី​ខ្មែរ​ដែល​រន្ទឺ​	​កូន​អើយ​ឪ​ឈឺ​ព្រោះ​ស្តាយ​ដី ។​
​ឥឡូវ​គ្រានេះ​គេ​ឈ្លានពាន​	​ដោយ​កង​ទាហាន​ឈុត​ខ្មៅ​ថ្មី​
​អាវុធ​ទំនើប​ប៉ង​ក្រញ្ញី​	​វាត​យក​ទឹកដី​យើង​ទៀត​ហើយ ។​
​កូន​អើយ​មុន​ឪ​ស្លាប់​ទៅ​នេះ​	​កូន​ត្រូវ​ត្រិះរិះ​កុំ​កន្តើយ​
​ការពារ​ទឹកដី​ណា​កូនណើ​យ​	​កុំ​ឱ្យ​បាត់​ដី​យើង​ត​ទៀត ។​
​កូន​ត្រូវ​ក្លាហាន​ច្បាំង​ចាក់​កាប់​	​ស៊ូស្លាប់​ដើម្បី​ប្រទេសជាតិ​
​កុំឱ្យ​សត្រូវ​ប្រមាថ​ញាតិ​	​បើ​ក្ស័យ​ព្រោះ​ជាតិ​ជាតិ​សរសើរ ។​
	​ពៅ សុខ​